18.01.2016 16:32

Genç Haber Merkezi

37136

Mine Taşdemir

İlk kez anne-baba olmanın heyecanını yaşayanların bebeklerine verdikleri veya vermeyi düşündükleri isimleri duydukça hayrete düşüyorum… Aslında eminim benim gibi bu “garip” isimleri yadırgayan çok kişi var.

Bu, “kimsede olmayan ve söylenişi havalı!” isimler üzerinde düşünmeyi bırakıp, acaba Allah’ın en sevdiği isimler neler diyerek kısa bir araştırma yaptım ve bilmediğim veya daha önce duymadığım birçok hadis öğrendim…

Çocuğa güzel isim koymanın ehemmiyeti hepimizce mâlum:

Ebu`d-Derdâ (radıyallahu anh) anlatıyor: Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdu ki:

"Sizler kıyamet günü isimlerinizle ve babalarınızın isimleriyle çağırılacaksınız öyleyse isimlerinizi güzel yapın." (Ebu Dâvud, Edeb 69, (4948))

Rabbimizin en sevdiği isimler ise bir başka hadiste şöyle zikrediliyor:

İbnu Ömer (radıyallahu anh) anlatıyor: Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: "Allah`ın en ziyade sevdiği isimler Abdullah ve Abdurrahman`dır." (Müslim, Âdâb, 2, (2132))

Abdullah isminde birçok sahâbî var… Ama bunlardan dördü var ki ilimleri ve özellikleriyle meşhur olmuşlardır… İşte bu dört Abdullah’a “Abâdile” denmiştir…

Abâdile Abdullah kelimesinin çoğuludur. İbn Fethûn’a ait el-İstî‘âb zeylindeki listeye göre, Hz. Peygamber’in ashabı arasında Abdullah isimli 300 kadar sahâbî bulunmaktaydı. Fakat bunların içinde geniş fıkıh kültürü ve fetvalarıyla şöhret bulan dört sahâbî Abâdile unvanıyla tanınmıştır. Abâdile’nin kimler olduğu Ahmed b. Hanbel’e sorulmuş, o da: -

Abdullah b. Abbas,

- Abdullah b. Ömer,

- Abdullah b. Zübeyr,

- Abdullah b. Amr b. Âs’ın isimlerini saymış, Abdullah b. Mes‘ûd’un Abâdile’den olmadığını belirtmiştir.

Beyhakı de, fıkıh ilminde önemli bir yeri bulunan Abdullah b. Mes‘ûd’un Abâdile’den sayılmayışını, onun çok erken tarihlerde vefat etmesi (32/652), Abâdile’den sayılan diğer Abdullah’ların ise daha uzun yaşayarak ilimlerinden büyük ölçüde faydalanılmasıyla izah etmiştir.

Hepsi de Kureyş kabilesine mensup olan ve yetmiş yıldan fazla yaşayan Abâdile’nin en son vefat edeni, 73 (692-93) yılında seksen beş veya seksen yedi yaşında ölen Abdullah b. Ömer’dir.

Abâdile’nin çeşitli görüş, düşünce ve fetvaları özellikle tefsir, hadis ve fıkıh kitaplarında yer almıştır. İttifak ettikleri görüşe “kavlü’l-Abâdile”, amelî ittifaklarına da “fi‘lü’l-Abâdile” veya “mezhebü’l-Abâdile” adı verilmiştir. (Raşit Küçük- Dia)

Abdullah ismiyle alakalı ve peygamberimizin değiştirdiği isimlerle ilgili hadis kaynaklarımızda birçok hadis mevcut… İşte o hadislerden biri:

Hz. Enes (radıyallahu anh) anlatıyor: "Abdullah İbnu Ebi Talha`yı doğduğu zaman Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)`a götürdüm. Bebek bir bez içerisinde idi. Vardığımızda Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) devesine katran sürüyordu. "Beraberinde hurma da getirdin mi`" diye sordu. "Evet" dedim ve birkaç tane hurma verdim. Onları ağzında çiğnedi, sonra çocuğun ağzını açtı. Ağzına tükrüğü püskürttü. Bebek, yalamaya başladı. Bunun üzerine Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) "Ensar`ın hurma sevgisine bakın (doğar doğmaz başlıyor)" diye latife etti ve çocuğu Abdullah diye isimledi." (Müslim, Âdab 22, (2144))